Halk Cephesi’nin dağılması siyasi intihar olur | Ali Arayıcı

Fransa’da, sol partilerin oluşturduğu Yeni Halk Cephesi (NFP) bileşenlerinden Sosyalist Partisi’nin (PS), son aylarda merkez sağcı François Bayrou hükümeti ile yakınlaşması, onu zaman zaman desteklemesi; Boyun Eğmeyenler Fransa (LFI) ve Fransız Komünist Partisi (PCF) tarafından tepkiyle karşılanıyor. Bu tepkiler, NFP içinde bölünmeleri varacak kadar ileri bir boyuta yükseldi. Öyle ki, bu konuda yeni halk cephesi oluşturma arayışlarının olduğu da söylenebilir.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron hükümetlerinin de kısmen desteklediği, aşırı sağcı, ırkçı, faşist Le Pen’in partisi Ulusal Birleşme Cephesi’nin (RN); solun bülünmesini istemesi, solun «içine çomak sokma» ve parçalama girişimi tehlikesi sürüyor. Bu tehlikeye dur demek için, sol arenada yer alan yüzlerce mevcut ve eski sendika lideri; NFP’ni oluşturan partileri yeniden birleşmeye, solu inançlı bir adım atmaya ve solda birlik çağrısında bulunmaya yönelik bir metni imzaladı.

BÖLÜNMÜŞLÜĞÜN ZAMANI DEĞİL

Sosyalistlerin (PS) başbakan François Bayrou’ya yakın durması, desteklemesi ve onu kınamaması kararının ardından; solda ilişkiler iyice gerginleşmeye başladı. Yeni Halk Cephesi (NFP) bileşenlerinden Boyun Eğmeyenler Fransa (LFI), bir görselde aşırı sağcı, ırkçı faşist parti Ulusal Birleşme Cephesi (RN) ile karşılaştırılan Sosyalist Parti’yi (PS) şiddetle kınıyor.

PS Genel Sekreteri Olivier Faure ile Marine Le Pen’in gülümseyen yüzlerini arka arkaya gösteren afişte şu başlık yer alıyor:“PS ve RN tarafından onaylanmayan iki gensoru-Yeni ittifaklar”. Sosyalistler (Philippe Brun, Boris Vallaud, François Hollande, vs.) ile RN milletvekillerinin (Laure Lavalette, Jean-Philippe Tanguy, vs.) fotoğraflarının yer aldığı başka görseller de dolaşıyor.

Broşürler “Hükümeti destekliyorlar” yazıyor. “PS’nin, NFP’yi askıya alma kararını not eden” LFI, basın açıklamasında ‘gensoru oyu veren tüm milletvekillerinin bir araya gelmesini de’ önerdi. Bazı milletvekilleri ile Jean-Luc Mélenchon’un eski sağ kolu LFI milletvekili Alexis Corbière “1945’ten bu yana, hatta PS’nin Cezayir savaşı sırasındaki en kötü feragatleri sırasında bile, (…) bir sol örgüt bir faşist ile PS liderini aynı seviyeye koyan bir görsel görülmedi” diye kınadı.

Alexis Corbière, “bölünmüşlüğümüzü göstermenin zamanı değil. Siyasi kriz bizi her an iktidara getirebilir” diye uyardı. Zorluklar karşısında, birlik olunması gerekir. Yeşilci Christine Arrighi de aynı düşüncede: “Bütçe konusundaki farklı yaklaşımlara rağmen yarın birlikte yönetmek mümkün». Demokrat ve Cumhuriyetçi Sol grup (GDR) Milletvekili Emmanuel Maurel de “NFP’nin bütçe görüşmelerinde yapılan değişikliklerin %99’u üzerinde mutabık kaldığını” söyledi.

Yeşiller (EELV) ve GDR gruplarının ortak basın açıklamasında, birliktelik çağrısı yenilendi: “Bir tarafta ‘sesliliğin solu’ diğer tarafta ‘ihanetin solu’ olduğuna inanmıyoruz. Kendimizi bu söylemin içine hapsetmek, kolektif güçsüzlüğümüzü kabul etmek olur. LFI ile koalisyona pek sıcak bakmayan sosyalist Jérôme Guedj, “PS ile LFI arasında bir daha asla ittifak olmayacağını” söyledi. Hedef alınan PS lideri Olivier Faure için, “şüphesiz bir özür dileme zamanı gelecektir” dedi.

LFI milletvekili Sarah Legrain, dalga geçercesine “bunları kabul etmeyeceğiz” diye cevap verdi. Ardından, BFM televizyon kanalında konuşan, LFI grubunun başkanı Mathilde Panot; ironik bir şekilde karşılık verdi: «PS’yi hiçbir zaman aşırı sağ ile bir tutmadık. Asla hiçbir ortak noktaları yok. Emmanuel Macron’u kurtarmak için, sadece ortak bir sorumluluk (…) var” diye ekledi.

İŞÇİ SENDİKALARI ENDİŞELİ

Fransa’da, artan ırkçılığa, faşizme ve aşırı sağın yükselişine karşı dur demek için; solun tek cephede birleşmesi çağrısı yapıldı. Bu çağrıyı imzalayanlar arasında, Komünist Partisi’ne (PCF) yakınlığı ile bilinen Genel İşçi Sendikaları Konfederasyonu (CGT) eski Genel Sekreteri Bernard Thibault’da başta olmak üzere, sosyal ve sendikal örgütsel yapılardan ünlü birçok isim yer alıyor.

Bu örgütsel yapılar içinde en önemlileri, Pierre Khalfa, sendikacı ve Mali İşlemlerin Vergilendirilmesi ve Vatandaş Eylemi Derneği’nin (ATTAC)) Bilim Konseyi üyesi; Gérard Aschieri, Birleşik İşçi Sendikaları Federasyonu (FSU) eski Genel Sekreteri; Claude Debons, CGT sendikacısı ve Sosyalist Partiye yakın (PS) olan Fransız Demokratik İşçi Konfederasyonu (CFDT) eski demiryolu işçi sorumlusu gibi figürler yer alıyor.

Sol sendikal ve sosyal örgütsel yapılar, aşırı sağın, ırkçılığın ve ayrımcılığın arttığını belirtip mevcut siyasi durumdan duydukları; öfkeyi ve endişeyi dile getirerek şu görüşlere yer verdiler:

“Cumhurbaşkanı’nın yasama seçimlerinin sonuçlarını hiçe sayarak Yeni Halk Cephesi’nin (NFP) birinci çıktığını görmezden geldiğini, bunun yerine önce Michel Barnier ve ardından da François Bayrou hükümetleriyle, aşırı sağcı, ırkçı faşist parti Ulusal Birleşme Cephesi’nin (RN) gözetimi altında; aynı neo-liberal sosyal gerileme ve vergi adaletsizliği politikasını sürdürerek cumhuriyet karşıtı bir cepheyi tercih ettiğini görmekten dolayı öfkeliyiz” diye belirtiyorlar.

Sendikal örgütler,“merkezci güçler tarafından zayıflatılmış, kolektif inisiyatifler almaktan ve toplumsal hareketlerle diyaloga girerek onların düşüncelerini ve taleplerini beslemekten aciz; güvenilir bir alternatifi somutlaştırmak için, NFP tarafından sunulan projeye de” itiraz ediyorlar. Artık, paylaşımcı, yaratıcı, üretici, birleştirici ve etkin bir güç oluşumunun olması bir gerekliliktir.

SİYASİ BİR FELAKET

Sol ve yeşil-çevreci siyasi partilerin seçimlerde, kazanma şansına sahip olmaları için; birlik içinde kalmaları ve hareket etmeleri gerekir. Özellikle de, Mart 2026 ve Nisan 2028’da yapılacak olan yerel ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri için; ortaklaşa belirlenmiş tek bir aday etrafında bütünleşmeleri kaçınılmazdıe. Ancak, bu «sadece parti birliği için yeterli değil. Kazanmak için insanları dışarıdan bir araya getirebilme ve birleşik bir halk dinamiği (cephesi) yaratabilmelidir”.

Genel İşçi Sendikaları Konfederasyonu (CGT) eski Genel Sekreteri Bernard Thibault, bu konuda şu açıklamayı yaptı: “Sendikal hareketin siyasi bağımsızlığı ilkesinden geri adım atılması söz konusu değildir. Ancak, çizgileri değiştirmemizi gerektiren eşi benzeri görülmemiş bir ortamda bulunuyoruz. Aksi takdirde aşırı sağın iktidara gelme riski giderek daha da artacaktır”.

Önemli bir sivil toplum örgütü olan ATTAC’ın Bilim Konseyi üyesi Pierre Khalfa, “NFP’nin ortadan kalkması siyasi bir felaket olur” diye ekliyor. Gelecekte yapılacak bu seçimleri kazanmak için, bu birlikteliğin sürekliliği kaçınılmaz. İmzacı işçi sendikaları taleplerini “kararlı sendika, toplum ve sivil aktivistleri sahadaki üniter kolektifleri güçlendirmeye” çağırarak sonlandırıyor.

Sendika çalışanları ve aktivistleri kendilerini, Yeni Halk Cephesi’ni (NFP) toplumsal yapıda kök salmış gerçek bir harekete dönüştürmeye adamalı. Anımsanacağı gibi, 1936’daki Halk Cephesi, sadece siyasi partilerden oluşan bir grup yada halk hareketi değildi. Bu bağlamda, tüm anti-emperyalist örgütsel yapılar, demokratik kitle örgütleri ve sendikalar da kendi rollerini oynadılar.

HALK CEPHESİ BİR UMUTTUR

Bu gelişmeler karşısında, solun bir araya gelmesi olası mıdır? Birlikte çalışması ve ülkeyi birlikte yönetmesi hala daha olanaklı mıdır? “Sosyalistler Macronizm ile birleşti. Onlara bu şekilde davranmak zorundayız. Sosyalist eski Cumhurbaşkanı François Hollande çizgisine geri dönerlerse, onlarla birlikte hükümet kurmak düşünülemez” diyor Boyun Eğmeyenler’den (LFI) Le Coq.

Aurélien Le Coq, 2022’den bu yana PS’nin, LFI’nin soldaki hegemonyasına meydan okuyacak kadar güçlendiğini ileri sürüyor. Yeni Halk Cephesi (NFP) içindeki üç grup (PS, PCF et EELV), LFI’nin Jean-Luc Mélenchon’u mümkün olan en kısa sürede Élysée Sarayına göndermek için, cumhurbaşkanlığı erken seçimi fikrini reddediyor. Oluşumun koordinatörü Manuel Bompard, öğrenci medyası ‘tartışmadaki cevher’e verdiği demeçte “Bunun için çalışıyorum” dedi.

Tüm bunlara rağmen, kendisini hala NFP’nin bir üyesi olarak gören PS liderliği birlik yolunu izlemek niyetinde. Ayrıca, Jean-Luc Mélenchon’un adaylığını da teyit etti. France Inter‘e konuşan PS lideri Faure, “solun geri kalanı içinde, bir aday olmasını istiyorum” dedi. Sosyalist Arthur Delaporte, “eğer soldan hükümet etmesi istenirse, bunu tüm çeşitliliğiyle yapacaktır” dedi.

Artık, o kadar da sinsi olmayan Le Pen’in partisi RN et Eric Zemmour’un Yeniden Fetih (R) hareketi başta olmak üzere, aşırı sağcı ırkçı ve faşist partiler; solu bölmedeki çıkarlarını açık olarak anlamıştır. Bunu gözlemiyorlar. Aşırı sağcı RN milletvekili Jean-Philippe Tanguy, sanki NFP içindeki kırılmaları onaylayıp istercesine, Sud Radio‘ya verdiği demeçte “PS sansür uygulasaydı, muhtemelen biz de sansür uygulardık” dedi.

PCF yakınlığı ile bilienen Humanité gazetesi Twitch’teki ‘iyi olacak’ programında, NFP’nin birliği ve geleceği konusundaki soruya İan Brossat; birliğin ve birlikteliğin zaferi için “gerekli ama yeterli olmadığını” söyledi. PCF sözcüsü, bize aşırı sağdan gelen tehdidin parlamento seçimlerinden bu yana hala daha temelden değişmediğini hatırlattı. Artık, herkesin kendi yoluna gittiğini söylemek sorumsuzluk olur» diyerek solun birleştirici rolüne ve NFP’nin bir umut olacağına dikkat çekti.

Prof. Dr. Ali Arayıcı/Paris – 26.02.2025